Je hoort mensen vaak over een longontsteking (pneumonie) praten en dat deze ontsteking niet onderschat moet worden. Wat is nou eigenlijk een longontsteking en wat zijn veel voorkomende klachten die kunnen wijzen op deze aandoening?

Bij een longontsteking is er sprake van een ontsteking van de kleine vertakkingen van de longen en de longblaasjes . Een longontsteking kan van lichte of zware aard zijn. Door een longontsteking kun je benauwd zijn. Wanneer je lucht inademt, gaat het via de luchtpijp en de kleine vertakkingen (bronchiën) van uw longen naar de longblaasjes. Daar neemt het lichaam de zuurstof op zodat de spieren van brandstof kunnen worden voorzien.

Bij een longontsteking zijn de kleine vertakkingen, de bronchiën, en de longblaasjes ontstoken. Meestal is een bacterie de oorzaak van de ontsteking maar soms een virus. Een combinatie van beide is ook mogelijk. Bij een longontsteking heb je vaak moeite met ademen en kun plotseling erg benauwd worden.

  • In Nederland krijgen ongeveer 125.000 mensen een longontsteking.
  • Bij kinderen tussen 0-9 en ouderen boven de 55 jaar komt longontsteking vaker voor.
  • Jaarlijks worden ongeveer 35.000 mensen opgenomen in het ziekenhuis met een zware longontsteking.

Oorzaken van een longontsteking

Een longontsteking wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een bacterie. Maar ook een virus, schimmel of parasiet kunnen de oorzaak van een ontsteking zijn. De precieze oorzaak is echter vaak niet te achterhalen. De bacterie komt je lichaam binnen als je inademt. Als de afweer van het lichaam minder goed werkt, kan deze zorgen voor een ontsteking van de longblaasjes en het weefsel eromheen. Dat noemen we een longontsteking.

Vaak heeft iemand eerst een virusinfectie van de bovenste luchtwegen (verkoudheid, keelpijn). Deze gaat vanzelf over.

Een enkele keer kan de infectie zich verder uitbreiden naar de lagere luchtwegen tot aan de longblaasjes. Daar begint de longontsteking. Het slijmvlies zwelt op en er ontstaat meer slijm. Doordat er slijm in de longblaasjes zit, kunt u daar minder zuurstof opnemen en wordt u benauwd.

Een voorbeeld van een virus dat een longontsteking kan veroorzaken is het griepvirus (influenzavirus).

Last van veel slijm

Het menselijk lichaam wil de bacterie of het virus opruimen en reageert hierop met een ontsteking. Hierdoor kan er veel slijm in de longen ontstaan. Dit slijm zorgt ervoor dat zuurstof moeilijker in het bloed kan worden opgenomen. Het slijm en de irritatie in de longen zorgen ervoor dat je gaat hoesten. Hoesten is een goed teken, want zo verdwijnt de bacterie of het virus uit het lichaam. Toch is veelvuldig hoesten wel vervelend.

Symptomen

Het is niet altijd even makkelijk om een longontsteking te herkennen. Hieronder staat een overzicht van veel voorkomende klachten die kunnen wijzen op een (beginnende) longontsteking. Raadpleeg bij twijfel altijd je eigen huisarts!

  • pijn bij ademhalen
  • benauwd zijn
  • ophoesten van geel of groen slijm, soms met wat bloed
  • vermoeidheid
  • een hogere of juist een lagere lichaamstemperatuur
  • spierpijn en pijn bij de longen
  • rillen en klappertanden
  • minder eetlust
  • in ernstige gevallen, verwardheid

Je voelt je vaak erg ziek en beroerd bij een longontsteking. Gelukkig is een ontsteking  vaak goed te behandelen. De ontsteking zelf doet geen pijn. De spieren rond je borst en rug kunnen pijn doen door het vele hoesten. Herken je deze klachten? Ga dan zo snel mogelijk naar een arts. Hij stelt vast of er sprake is van longontsteking.

Wat te doen bij een longontsteking?

De volgende adviezen zijn belangrijk bij een longontsteking:

  • Drink voldoende, zeker als je koorts hebt.
  • Neem rust als je slap, zwak of moe bent.
  • Rook niet en vraag de mensen in je omgeving om ook niet te roken.

Hoestmiddelen en slijmoplossende drankjes worden veel verkocht maar helpen niet. Van hoestmiddelen die je bij de drogist of apotheek kunt kopen, is de werking nooit aangetoond. Ze helpen niet tegen hoest of slijm en zeker niet om de longontsteking sneller te laten genezen.

Antibioticakuur

Het is vaak niet duidelijk of wat de oorzaak is van een longontsteking.

Een longontsteking door bacteriën kan ernstig verlopen. Daarom krijgt u meestal voor de zekerheid een antibioticakuur. Antibiotica helpen meestal snel en goed tegen bacteriën.

Tegen virussen helpen antibiotica niet. Gelukkig gaat een virusinfectie meestal vanzelf over.

Maak de antibioticakuur af, ook als je geen klachten meer hebt. Dit is belangrijk, want als niet alle bacteriën zijn opgeruimd kunnen ze opnieuw een infectie veroorzaken.